Geleneksel Türk mutfağımızın binlerce zengin yemeğinin,tatlısının arasında karşımıza gelin gibi çıkan ve sadece Ramazan ayında görünüp kaybolan tatlımız Güllaç.
Sizler için Güllaç'ın nerelerden günümüze kadar taşındığını araştırıp anlatmak istedik..
Osmanlı mutfağından gelen ve Sarayda padişah ve haremi olmak üzere bütün saray ahalisinin önüne servis edilen bir tatlıdır. Aynı zamanda seyyahlara ve tüccarlara ikram edilen tatlıların başında yine o gelirdi.
Sofralarmıza misafir olmadan önce taş fırın ocaklarına uğrar orada kömürle ısıtılan saç tavalara dökülür ve demetler haline getirilip, yaprakları oluşturulur.
Güllaç yaprakları, sırt küfelerine konarak saraya götürülürdü.
1400’lü yılların ortalarına kadar Osmanlı’da halk mısır nişastasından yufka açıp stoklar daha sonra kuruyan bu yufkaları süt ve şekerle ıslatıp yerdi.
Zamanla içine gülsuyunun da içine karışmasıyla birlikte “güllü aş” ismi verilen tatlı çıktı ve güllaç ismini aldı.
1400'lü yılların sonunda Kastamonulu Ali Usta sayesinde saray mutfağında yerini alan Güllaç, saraylıların Kastamonu gezisi sırasında misafirlere ikramıyla birlikte kendisini ve tatlısını sarayda buluvermiştir.
Böylece 1489 yılında Güllaç sarayda yerini almıştır.
Güllaç'ın sağlığımıza olan etkilerini ise Ağdiyye risalesinde “Güllaç envaından gayetül- gaye latif ve tenevvülü ve istimali'' cümlesinden hafif bir tatlı olduğu anlatılmakta.
Güllaç günümüzde isteğe bağlı olarak gülsuyu ilavesi ile yapılmaya devam etmekte ama geleneği bozmadan nar ilaveleri yapılmaktadır.
Uzmanların araştırmaları sonucu ise :
B ve E vitaminleri nedeniyle güllacın bağışıklık sistemini kuvvetlendirdiğini, bu vitaminlerin sakinleştirici ve stresi azaltıcı etkileri olduğunu, oruçtan ötürü düşen kan şekerinin normal seviyesine gelmesine yardımcı olduğunu söylüyorlar.
Ramazan ayının geleneksel tatlısı olan Güllaç Tarifi:
Süt içerisine tarife göre şeker elenir ve ocağın üzerinde iyice eriyene kadar karıştırılır.
Şeker sütün içerisinde tamamen eridiğinde ocağın altı kapatılır ve süt soğumak üzere bir kenara konulur.
Süt ılıdığı zaman tatlıyı yapacağınız borcamın içerisine yaprakları süte batırıp kırarak yerleştiriyoruz
Eğer elinizdeki tepsi ya da borcam yeterince geniş ise yaprakları kırmadan yerleştirebilirsiniz ancak genellikle güllacı güllaç yapan yaprakların kırılmasıdır.
Yapraklardan birkaç tane artacak şekilde tamamını yerleştirdiğinizde geri kalan sütünüzden birazını borcama dökün.
Sütü döktükten sonra ise cevizleri ya da fındığı yaprakların üstüne serpiştirin.
Üzerine kalan güllaç yapraklarını ekleyin ve tekrardan ceviz, fındık veya antep fıstıklarını i serpin.
Kalan sütü boşaltın ve üzerine gül suyu dökün.
İki saat kadar buzdolabında beklettikten sonra üzeirne nar tanelerini serpin.
Güllaç tatlımız servise hazır. Afiyet olsun!
